Miażdżyca kończyn dolnych- przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia

Miażdżyca kończyn dolnych jest wieloetapowym procesem powodującym niedokrwienie kończyn, a w najgorszym przypadkach doprowadzającym nawet do martwicy i w konsekwencji do amputacji kończyny. Jest dolegliwością, która atakuje głównie naczynia krwionośne znajdujące się w podudziach oraz w stopach, ale w niektórych przypadkach również dużych naczyń w udach.  Szybkie rozpoznanie objawów miażdżycy kończyn dolnych pozwala na dobranie odpowiedniego leczenia, zahamowanie jej rozwoju oraz także uniknięcia poważnych powikłań. Miażdżyca kończyn dolnych- przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia.

Miażdżyca kończyn dolnych- czynniki ryzyka

Bezsprzecznie ryzyko pojawienia się miażdżycy kończyn dolnych zrasta wraz z wiekiem. Szacuje się, że częstotliwość występowania tej choroby wynosi 3-5%, przy czym u osób w podeszłym wieku powyżej 70 roku życia jest to aż 20%. Oprócz wieku innymi czynnikami zwiększającymi ryzyko pojawienia się miażdżycy kończyn dolnych są:

  • płeć męska,
  • palenie papierosów,
  • cukrzyca,
  • otyłość i nadwaga,
  • nadciśnienie tętnicze,
  • stres,
  • obciążenie genetyczne (szczególnie występowanie miażdżycy w rodzinie, hipercholesterolemia w rodzinie),
  • niezdrowa dieta,
  • brak lub znikoma aktywność fizycznej.

Miażdżyca kończyn dolnych- objawy

Najczęściej choroba przez bardzo długi czas nie daje o sobie znać, a chory nie jest świadomy swojego stanu zdrowia. Pierwszymi objawami, które powinny zaniepokoić chorego to zaburzenia czucia w kończynach dolnych, np. kłucie, drętwienie, mrowienie w okolicy stóp oraz uczucie ziębnięcia palców lub całej stopy (przeważnie jednej). W późniejszym etapie choroby pojawia się bardzo silny ból, który zazwyczaj można odczuć w trakcie ruchu. Ból ustępuje po chwilowym odpoczynku. W zaawansowanej miażdżycy ból ma charakter ciągły, nogi stają się sine, dochodzi do zaniku owłosienia i mięśni na stopie oraz podudziu. Pojawiają się również zmiany zwyrodnieniowe paznokci oraz nadmierne rogowacenie naskórka.

W schyłkowej fazie mamy do czynienia z owrzodzeniami, ogniskami martwicy i zgorzelami. Najczęściej są one umiejscowione na I i V palcu, niekiedy również na pięcie, grzbiecie stopu lub łydce. Bezpośrednią przyczyną powstania zmian martwiczych jest skaleczenie, uderzenie, otarcie, odmrożenie lub oparzenie.

Miażdżyca kończyn dolnych- leczenie

Leczenie miażdżycy nóg nie jest proste i przyjemne dla chorego. Przede wszystkim należy zmienić styl swojego życia. Należy wprowadzić zdrową dietę, zrezygnować ze szkodliwych nałogów oraz zwiększyć aktywność fizyczną. Wskazane są długie spacery, jazda na rowerze i dostosowane do wieku oraz swoich możliwości ćwiczenia fizyczne. Dopiero gdy udokumentowana odpowiednia dieta oraz regularny umiarkowany wysiłek fizyczny nie przynoszą poprawy, wprowadza się leczenie farmakologiczne (leki przeciwpłytkowe, np. kwas acetylosalicylowy, klopidogrel, leki zmniejszające stężenie cholesterolu we krwi – statyny oraz leki wpływające na ukrwienie kończyny).

W sytuacji zaawansowanej miażdżycy kończyn dolnych leczenie polega na wykonaniu zabiegu operacyjnego. Jednym z nich jest angioplastyka, która polega na wprowadzeniu do światła zwężonej tętnicy balonika, który rozszerzy naczynie. Możliwe jest również wykonanie bypassów, czyli ominięcia chorej tętnicy dzięki połączeniu ze sobą innych naczyń krwionośnych. Obecnie wykorzystuje się także leczenie trombolityczne, czyli rozpuszczenie powstałego w tętnicy skrzepu.