Objawy raka, które najczęściej mylimy z innymi chorobami

Nowotwory są jedną z najczęstszych przyczyn zgonów no w Polsce jak i również na świecie. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), tylko w 2018 roku odnotowano ponad 18 milionów nowych przypadków oraz prawie 10 milionów zgonów z powodu tej choroby. W Polsce, według Krajowego Rejestru Nowotworów, w tym samym roku zdiagnozowano 185 630 nowych zachorowań i 113 388 zgonów. Najczęściej występującymi nowotworami u mężczyzn jest rak płuc, prostaty i jelita grubego, natomiast w przypadku kobiet są to nowotwory piersi, płuc i jelita grubego.

Wczesne wykrycie raka jest kluczowe dla skuteczności leczenia i poprawy rokowań chorego. Niestety, wiele nowotworów rozwija się bezobjawowo lub daje niecharakterystyczne symptomy, które mogą być mylone z innymi, mniej groźnymi chorobami. Dlatego ważne jest, aby nie lekceważyć sygnałów, które wysyła nasz organizm.

Jakie są najczęstsze objawy raka?

Objawy raka mogą być związane z lokalizacją guza, jego rozrostem, przerzutami lub ogólnoustrojowym wpływem choroby. Niektóre z nich mogą występować w wielu typach nowotworów, inne są bardziej specyficzne dla danego narządu. Oto 18 najczęstszych objawów raka, według raportu WHO:

  • Zmiany skórne, takie jak owrzodzenia, zmiana wyglądu znamienia, krwawienie z brodawki. Mogą świadczyć o raku skóry, wargi, jamy ustnej, narządów płciowych lub sutka.
  • Asymetria piersi lub innej części ciała, powiększone węzły chłonne. Mogą być oznaką raka piersi, białaczki, chłoniaka lub innych nowotworów układu limfatycznego.
  • Zaburzenia ze strony układu pokarmowego, takie jak trudności w połykaniu, uczucie pełności w nadbrzuszu, zaparcia, biegunki, krew w stolcu. Mogą wskazywać na raka przełyku, żołądka, jelita grubego, trzustki lub wątroby.

  • Utrata wagi i niekontrolowane chudnięcie. Mogą być spowodowane przez wiele typów raka, zwłaszcza te dotyczące układu pokarmowego lub płuc.
  • Osłabienie, zmęczenie, apatia, problemy ze snem. Mogą być wynikiem anemii, zaburzeń hormonalnych, infekcji lub stanów zapalnych wywołanych przez raka.
  • Krwioplucie, długotrwała chrypka, zmiana charakteru kaszlu. Mogą sugerować raka płuc, krtani lub tchawicy.
  • Krwawienia i nieprawidłowe wydzieliny z dróg rodnych. Mogą być objawem raka szyjki macicy, endometrium, jajnika, jądra lub prostaty.
  • Krwiomocz, parcie na mocz, trudności w oddawaniu moczu. Mogą świadczyć o raku pęcherza moczowego, nerki lub prostaty.
  • Ból, duszność, przewlekła gorączka, nocne poty. Mogą towarzyszyć wielu nowotworom, zwłaszcza tym z przerzutami do kości, płuc, wątroby lub mózgu.
  • Poranne wymioty, zaburzenia świadomości, napady padaczkowe. Mogą być spowodowane przez raka mózgu lub opon mózgowo-rdzeniowych.

Co powinieneś robić gdy zauważysz u siebie te objawy raka?

Jeśli zauważymy u siebie lub u bliskiej osoby jakiekolwiek niepokojące objawy, należy skonsultować się z lekarzem rodzinnym lub specjalistą. Nie należy panikować ani samodzielnie diagnozować się, ponieważ wiele z wymienionych objawów może mieć inne, nieszkodliwe przyczyny. Jednak nie należy też lekceważyć sygnałów, które mogą wskazywać na poważną chorobę. Lekarz zbada nas, zleci odpowiednie badania i oceni, czy istnieje podejrzenie raka. Jeśli tak, skieruje nas do dalszej diagnostyki i leczenia onkologicznego.

Jak zapobiegać rakowi?

Według WHO, około 30-50 proc. zachorowań na raka można zapobiec poprzez zmianę stylu życia i unikanie czynników ryzyka. Najważniejsze z nich to:

  • Palenie tytoniu. Jest odpowiedzialne za około 22 proc. zgonów z powodu raka na świecie i za ponad 70 proc. przypadków raka płuc. Palenie zwiększa ryzyko raka nie tylko płuc, ale także jamy ustnej, gardła, krtani, przełyku, żołądka, trzustki, wątroby, nerek, pęcherza, szyjki macicy i białaczki.
  • Nadużywanie alkoholu. Jest związane z około 4 proc. zgonów z powodu raka na świecie i zwiększa ryzyko raka jamy ustnej, gardła, krtani, przełyku, wątroby, jelita grubego, piersi i trzustki.
  • Nieprawidłowe odżywianie. Obejmuje spożywanie zbyt dużej ilości tłuszczów zwierzęcych, soli, cukru i przetworzonej żywności, a także zbyt małej ilości warzyw, owoców, błonnika i witamin. Nieprawidłowa dieta przyczynia się do około 20 proc. zgonów z powodu raka na świecie i zwiększa ryzyko raka żołądka, jelita grubego, piersi, trzustki, wątroby i nerki.
  • Nadwaga i otyłość. Są odpowiedzialne za około 9 proc. zgonów z powodu raka na świecie i zwiększają ryzyko raka przełyku, żołądka, jelita grubego, piersi, trzustki, wątroby, nerek, jajnika, endometrium i prostaty.
  • Niedostateczna aktywność fizyczna. Prowadzi do osłabienia układu odpornościowego, zaburzeń hormonalnych i gromadzenia się toksyn w organizmie. Niedostateczna aktywność fizyczna jest związana z około 3 proc. zgonów z powodu raka na świecie i zwiększa ryzyko raka jelita grubego, piersi i endometrium.
  • Narażenie na promieniowanie słoneczne. Powoduje uszkodzenie DNA komórek skóry i zwiększa ryzyko raka skóry, zwłaszcza czerniaka. Należy unikać nadmiernego opalania się, stosować kremy z filtrem UV i nosić nakrycia głowy i ubrania chroniące skórę przed słońcem.
  • Narażenie na czynniki rakotwórcze w środowisku i pracy. Dotyczy to m.in. azbest