Wole tarczycy- Jakie są przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia

Napisano przez

Wole to powiększenie tarczycy, które jest skutkiem jej nieprawidłowej pracy. Nie jest to odrębna jednostka chorobowa. lecz jeden z objawów chorób tarczycy. Powiększenie gruczołu tarczycy może powstawać zarówno w sytuacji gdy mamy do czynienia z nadczynnością jak i niedoczynnością tarczycy czy również w przypadku autoimmunologicznych schorzeń tarczycy, takich jak choroba Hashimoto czy choroba Gravesa-Basedowa.  Choć jest to symptom wyjątkowo niepokojący, nie zawsze wskazuje na poważne schorzenie, lecz zawsze powinien zostać skonsultowany z lekarzem, ponieważ w niektórych przypadkach może prowadzić do rozwoju nowotworu tarczycy. Dowiedź się jakie są przyczyny powstawania wola tarczycy, jakie towarzyszą mu objawy oraz jak przebiega leczenie. Wole tarczycy- Jakie są przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia.

Wole tarczycy- co to takiego?

Wolem tarczycy nazywamy powiększenie gruczołu tarczycy ponad przyjętą normę. Dla kobiet granica ta wynosi 18-20 ml, dla mężczyzn zaś – 25 ml. Może być zlokalizowane w obrębie szyi, jego dolne bieguny mogą sięgać obszarów za mostkiem lub nawet okolic śródpiersia.  Jest to stosunkowo powszechna dolegliwość, jaka znacznie częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn, przyjmuje się, że dotyczy około 7% populacji na świecie.

Wola tarczycy- rodzaje

Podział ze względu na budowę

  • wole miąższowe – tarczyca ulega powiększeniu bez obecności guzków, miąższ jest jednorodny;. Obecnie spotykane jest głównie w chorobach autoimmunologicznych tarczycy (np. choroba Hashimoto)
  • wole guzkowe – poza powiększeniem tarczycy, w jej strukturze wyczuwa się jeden lub wiele guzków. Należy rozpoznać również wtedy, gdy guzek (lub guzki) rozwija się w tarczycy, która nie jest powiększona. Wole guzkowe może rozwinąć się na podłożu istniejącego wcześniej wola miąższowego

Podział ze względu na rozmiar:

  • stopień 0 -oznacza brak wola,
  • stopień 1 – wole wyczuwalne w badaniu palpacyjnym, niewidoczne w swobodnym ułożeniu głowy, lecz w pozycji pełnego wyprostu,
  • stopień 2 – wole widoczne w swobodnym ułożeniu głowy,
  • stopień 3 – duże wole, widoczne z daleka i powodujące deformację szyi.

Podział ze względu na czynność hormonalną tarczycy:

  • wole obojętne – wydzielanie się hormonów przez tarczycę nie jest zaburzone.
  • wole nadczynne – wydzielanie hormonów przez tarczycę jest zaburzone. Hormonów jest zbyt dużo.
  • wole niedoczynne – wydzielanie hormonów przez tarczycę jest zaburzone. Hormonów jest zbyt mało.

Podział ze względu na miejsce pojawienia:

  • poniżej mostka – 1/3 gruczołu położona jest poniżej górnego brzegu mostka i nie można go zobaczyć wykonując USG tarczycy. W tym przypadku należy wykonać scyntygrafię tarczycy.
  • w łuku aorty – to tak zwane wole śródpiersiowe.

Wola tarczycy- przyczyny

  • niedobór i nadmiar jodu w diecie
  • niedobór żelaza oraz selenu w diecie
  • palenie tytoniu
  • choroba Gravesa i Basedova
  • choroba Hashimoto
  • obecność w rodzinnie chorób autoimmunologicznych lub wola gruczołu tarczycy
  • pojedyncze guzki tarczycy
  • rak tarczycy
  • zapalenie
  • zmiany hormonalne występujące podczas dojrzewania, ciąży lub menopauzy
  • nadczynność lub niedoczynność tarczycy
  • narażenie na promieniowanie lub radioterapia szyi lub klatki piersiowej w okresie dzieciństwa

Wola tarczycy- objawy

Wole tarczycy samo w sobie jest objawem chorobowym, jednakże bardzo powiększona tarczyca może powodować dodatkowe objawy, takie jak:

  • ucisk na drogi oddechowe i przełyk
  • wole tarczycy samo w sobie nie boli, ale w sytuacji kiedy tarczyca znacząco się powiększyła może uciskać na sąsiednie struktury
  • kaszel
  • chrypka
  • duszności,
  • świsty przy oddychaniu
  • problemy z połykaniem pożywienia,

Wola tarczycy- leczenie

  • Oznaczenie stężenia TSH i hormonów tarczycy w surowicy.
  • Określenie wydzielania kalcetoniny: jest zwiększone u chorych z rakiem rdzeniastym i powinno być zawsze oznaczane u chorych z rodzinnym występowaniem tej choroby.
  • Wielkość gruczołu tarczycowego: określa się za pomocą zdjęcia RTG lub TK.
  • Spirometria: ocena ew. obturacji (zwężenia) górnych dróg oddechowych.
  • Scyntygrafia tarczycy: za jej pomocą można ocenić, czy guzki tarczycy są gorące, czy zimne.
  • USG tarczycy: pozwala na odróżnienie guzków litych od torbieli.
  • Badanie cytologiczne materiału pobranego w wyniki biopsji cienkoigłowej.

Wole tarczycy podobnie jak w przypadku nadczynności czy niedoczynności tarczycy leczy się przede wszystkim farmakologicznie. W niektórych sytuacjach włącza się również leczenie jodem radioaktywnym, oraz leczenie operacyjne. Oprócz odpowiednich środków farmaceutycznych należy również przestrzegać ścisłej diety jaka obowiązuje przy chorobach tarczycy, w której należy zadbać o dostarczenie organizmowi pamiętając o podaży odpowiedniej ilości białka, jodu, kwasów omega-3, witaminy D oraz selenu.