Stopa cukrzycowa- tych objawów nie możesz bagatelizować

Stopa cukrzycowa nazywana inaczej zespołem stopy cukrzycowej, to jedno z najgroźniejszych powikłań cukrzycy. , które może pojawić się zarówno w cukrzycy I i II typu. Bardzo często chorzy, nie są wstanie rozpoznać początkowych objawów stopy cukrzycowej, co skutkuje późno rozpoczętym leczeniem, a to niestety bardzo często przekłada na konieczność amputacji części stopy, całej stopy, a niekiedy nawet całej nogi. Dowiedź się jakie są przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia stopy cukrzycowej. Stopa cukrzycowa- tych objawów nie możesz bagatelizować.

Stopa cukrzycowa- co to takiego?

Zespół stopy cukrzycowej jest bardzo częstym powikłaniem występującym u osób chorych na  cukrzycę typu 1 i 2. Według WHO definiowana jest jako infekcja, owrzodzenie lub zniszczenie głębokich tkanek stopy z obecnością cech neuropatii, lub niedokrwienia o różnym stopniu nasilenia u chorego z cukrzycą. Dla stopy cukrzycowej charakterystyczne jest, że na powierzchni podeszwowej lub grzbietowej stopy zaczynają pojawiać się owrzodzenia oraz deformacje, skóra w tych miejscach staje się bardzo przesuszona i może się łuszczyć. Brak odpowiedniego leczenia może skutkować tym, że zmiany te ulegają nadkażeniom bakteryjnym, to zaś prowadzi do ropowicy stopy. Ostatnim stadium stopy cukrzycowej jest martwica czyli obumarcie tkanek. W takiej sytuacji jedynym rozwiązaniem jest amputacja martwej części stopy.

Wyróżnia się 3 odmiany stopy cukrzycowej: 

  • 65% stanowi stopa cukrzycowa o typie neuropatycznym (z uszkodzeniem włókien nerwowych),  
  • kilkanaście procent to stopa o typie naczyniowym,  
  • a około 25% to typ mieszany.  

Stopa cukrzycowa- przyczyny

Najczęstszą przyczyną zespołu stopy cukrzycowej jest utrzymujący się, zbyt wysoki poziom glukozy we krwi. Permanentna hiperglikemia prowadzi do uszkodzeń naczyń krwionośnych, które stają się coraz mniej elastyczne i podatne na występowanie zmian miażdżycowych. Zmiany te upośledzają przepływ krwi, czego konsekwencją jest niedokrwienie tkanek stopy. Im wyższe poziomy glukozy we krwi, tym większe ryzyko powikłań.

Nieprawidłowa glikemia nie pozostaje obojętna dla układu nerwowego, zwłaszcza w obrębie kończyn. Upośledzenie unerwienia, (nazywane neuropatią cukrzycową), sprawia, że u chorego pogarsza się odczuwanie bólu, wibracji oraz temperatury. Konsekwencją tych zmian jest niezauważanie uszkodzeń stopy – otarć, skaleczeń, pęcherzy pojawiających się na skutek źle dobranego obuwia, oparzeń. 

Czynnikiem, który zwiększa ryzyko rozwoju stopy cukrzycowej, są nieprawidłowe i zbyt duże obciążenia różnych obszarów stopy. Źle dobrane obuwie bądź nieprawidłowy sposób stawiania stopy podczas różnych aktywności mogą spowodować zmiany jej kształtu, a także tworzenie się odcisków, które mogą przerodzić się w owrzodzenia. Dlatego właśnie stopa cukrzycowa bardzo często występuje u osób z nadwagą lub otyłością.

Na rozwój zespołu stopy cukrzycowej bardziej narażone są osoby powyżej 50. roku życia. Także osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze lub cierpiące na dyslipidemię (niewłaściwe stężenie lipidów).

Stopa cukrzycowa- objawy

Pierwsze najbardziej charakterystyczne symptomy jakie powinny wzmóc twoją czujność i skłonić do wykonania badań są bardzo bolesne skurcze mięśni, mrowienia, pieczenia i drętwienia kończyn.

  • ból nasilający się nocy, z towarzyszącymi bolesnymi kurczami mięśni, uczucie mrowienia i kłucia w nodze
  • łuszczenie i wysuszanie się skóry
  • pojawienie się licznych pęknięć z ogniskami martwicy i owrzodzenia
  • gorsze gojenie się ran
  • zaburzenia w odczuwaniu bólu, temperatury i dotyku
  • deformacja kości
  • tworzenie się nagniotków, odcisków i modzeli
  • chora stopa jest jednocześnie ciepła, zaróżowiona i wyczuwalne jest tętno.

Pacjent zapadający na stopę cukrzycową zazwyczaj bardzo długo choruje na cukrzycę i nie kontroluje jej lub niewłaściwie przyjmuje leki.

Stopa cukrzycowa- leczenie

Leczenie stopy cukrzycowe powinno być wielodyscyplinarne i obejmować dostęp do takich lekarzy jak diabetolog, chirurg, dermatolog czy ortopeda. Leczenie z całą pewnością można określić jako trudne, długie i bardzo kosztowane. Głównym zadaniem leczenia jest przede wszystkim wyrównanie glikemii, czyli opanowanie cukrzycy, której rozwój przyczynia się m.in. do neuropatii. Zespół stopy cukrzycowej jest wskazaniem do włączenia insuliny, modyfikacji nawyków żywieniowych, redukcji masy ciała, podjęcia aktywności fizycznej oraz zaprzestaniu palenia.  Oprócz zapanowania nad poziomem glukozy we krwi ważne jest również leczenie powstałych owrzodzeń, które obejmuje  ich chirurgiczne usunięcie oraz antybiotykoterapię.