Wiemy jaka jest główna przyczyna raka trzustki-co piąty Polak za zagrożony

[wp_ad_camp_1Rak trzustki jest jednym z najbardziej agresywnych i śmiertelnych nowotworów. Według danych z 2020 roku, na całym świecie raka trzustki wykryto u ponad 495 tysięcy osób, a niewiele mniej chorych zmarło. W Polsce co roku diagnozuje się około 3 tysiące nowych przypadków tej choroby. Jakie są przyczyny, objawy, metody leczenia i rokowania raka trzustki? Czy nadwaga może być czynnikiem ryzyka? Wiemy jaka jest główna przyczyna raka trzustki-co piąty Polak za zagrożony.

[wp_ad_camp_1

Przyczyny raka trzustki

Rak trzustki powstaje w wyniku niekontrolowanego namnażania się komórek nabłonkowych tego narządu. Najczęściej obserwowaną mutacją w raku trzustki jest zmiana w tzw. onkogenie KRAS, a lokalizacją powstałego w wyniku mutacji guza jest głowa (65% przypadków) lub trzon (25% przypadków) trzustki.

Czynniki, które mogą zwiększać ryzyko wystąpienia raka trzustki, to m.in.:

  • palenie tytoniu
  • otyłość i nadwaga
  • duże spożycie tłuszczów nasyconych i czerwonego mięsa
  • nadużywanie alkoholu
  • cukrzyca typu 2
  • przewlekłe zapalenie trzustki
  • zakażenie Helicobacter pylori, wirusami HBV lub HCV
  • predyspozycje genetyczne i rodzinne

Nadwaga i otyłość są ważnymi i modyfikowalnymi czynnikami zagrożenia rozwojem raka trzustki. Ryzyko zachorowania przy nadwadze (BMI 25–30 kg/m²) wzrasta 1,3-krotnie, a przy otyłości (BMI ≥30 kg/m²) 1,7-krotnie. Nadmierna masa ciała może wpływać na rozwój raka trzustki poprzez zaburzenia gospodarki hormonalnej, stan zapalny, insulinooporność i stymulację wzrostu komórek nowotworowych.[wp_ad_camp_1

Objawy raka trzustki

Rak trzustki przez długi czas nie daje żadnych objawów, dlatego jest często wykrywany w zaawansowanym stadium, kiedy guz jest już nieoperacyjny lub daje przerzuty do innych narządów. Objawy, które mogą się pojawić, to:

  • ból brzucha lub pleców
  • utrata apetytu i masy ciała
  • żółtaczka (zażółcenie skóry i białek oczu)
  • świąd skóry
  • wymioty
  • cukrzyca lub jej pogorszenie
  • problemy z krzepnięciem krwi
  • powiększenie wątroby lub śledziony
  • wodobrzusze (nagromadzenie płynu w jamie brzusznej)[wp_ad_camp_1

Diagnostyka raka trzustki

Diagnostyka raka trzustki obejmuje wywiad z pacjentem, badanie fizykalne, badania laboratoryjne i obrazowe. W badaniach laboratoryjnych można wykryć podwyższony poziom bilirubiny, enzymów wątrobowych, markerów nowotworowych (np. CA 19-9) lub niedokrwistość. W badaniach obrazowych najważniejszą rolę odgrywa tomografia komputerowa, która pozwala na ocenę wielkości, położenia i zaawansowania guza, a także ewentualnych przerzutów. Inne użyteczne metody to rezonans magnetyczny, endoskopowa ultrasonografia, biopsja lub laparoskopia.[wp_ad_camp_1

Leczenie raka trzustki

Leczenie raka trzustki zależy od stadium choroby, ogólnego stanu pacjenta i jego preferencji. Jedyną metodą dającą szansę na wyleczenie jest operacyjne usunięcie guza, jednak jest to możliwe tylko u około 20% pacjentów, u których nowotwór jest ograniczony do trzustki i nie nacieka na sąsiednie struktury. Operacja polega na wycięciu części lub całości trzustki, a czasem także dwunastnicy, żołądka, pęcherzyka żółciowego i węzłów chłonnych. Po zabiegu pacjent musi przyjmować leki zastępujące funkcję trzustki, czyli enzymy trawienne i insulinę.

Jeśli operacja nie jest możliwa, stosuje się inne metody leczenia, takie jak:

  • chemioterapia – podawanie leków cytostatycznych, które hamują wzrost i podział komórek nowotworowych. Chemioterapia może być stosowana przed lub po operacji, a także w celu zmniejszenia objawów i poprawy jakości życia u pacjentów z zaawansowanym rakiem trzustki. Najczęściej stosowanymi lekami są gemcytabina, nab-paklitaksel, 5-fluorouracyl i irynotekan.
  • radioterapia – naświetlanie guza promieniowaniem jonizującym, które niszczy komórki nowotworowe. Radioterapia może być stosowana przed lub po operacji, a także w celu złagodzenia bólu i innych objawów u pacjentów z zaawansowanym rakiem trzustki. Radioterapia może być łączona z chemioterapią lub podawana samodzielnie.
  • leczenie paliatywne – ma na celu poprawę komfortu i jakości życia pacjentów z nieuleczalnym rakiem trzustki. Leczenie paliatywne obejmuje łagodzenie bólu i innych dolegliwości, wsparcie psychologiczne i duchowe, pomoc w podejmowaniu decyzji i planowaniu opieki. Leczenie paliatywne może obejmować także zabiegi mające na celu udrożnienie dróg żółciowych lub przewodu pokarmowego, które mogą być zablokowane przez guz.[wp_ad_camp_1

Rokowania raka trzustki

Rokowania raka trzustki są niekorzystne, ponieważ choroba jest często wykrywana w późnym stadium i ma wysoki potencjał przerzutowy. Średni czas przeżycia od rozpoznania raka trzustki wynosi około 6 miesięcy, a pięcioletnie przeżycie dotyczy tylko około 7% pacjentów. Czynniki, które wpływają na rokowania, to m.in. wielkość, położenie i zaawansowanie guza, obecność przerzutów, stan ogólny pacjenta i odpowiedź na leczenie. Najlepsze rokowania mają pacjenci, u których udało się usunąć guz operacyjnie i nie stwierdzono przerzutów.[wp_ad_camp_1

[wp_ad_camp_1