Rak okrężnicy- Jak go rozpoznać? przyczyny, objawy i rokowania

Napisano przez

Rak okrężnicy to jeden z trzech rodzajów raka jelita grubego( pozostałe to rak odbytnicy i rak wyrostka robaczkowego). Najczęściej diagnozowany jest u osób w podeszłym wieku, głównie u mężczyzn między 60, a 70 rokiem życia. Szczególnie dużo przypadków raka okrężnicy odnotowuje się w krajach rozwiniętych głównie w krajach Unii Europejskiej i Ameryki Północnej. Poznaj objawy jakie może dawać rak okrężnicy i jakie są rokowania przy tej choroby. Rak okrężnicy- Jak go rozpoznać? przyczyny, objawy i rokowania.

Czynniki ryzyka- Rak okrężnicy

Okrężnica to najdłuższa część jelita grubego i właśnie w niej najczęściej obserwuje się zmiany nowotworowe.

Rak okrężnicy może się rozwinąć w każdym z czterech części okrężnicy: 

●      w okrężnicy wstępującej występuje 14 procent diagnozowanych nowotworów jelita

●      w okrężnicy poprzecznej występuje 9 procent diagnozowanych nowotworów jelita

●      w okrężnicy zstępującej występuje 6 procent diagnozowanych nowotworów jelita

●      okrężnicy esowatej występuje 15-20 procent diagnozowanych nowotworów jelita

Rak okrężnicy jest drugim najczęściej rozpoznawanym nowotworem złośliwym u kobiet i trzecim u mężczyzn. W Na świecie zajmuje drugie miejsce wśród przyczyn zgonów na nowotwory złośliwe. Najczęściej diagnozuje się między 60-70 rokiem życia. Częściej chorują mężczyźni niż kobiety. Oprócz wieku oraz płci główne czynniki ryzyka to:

  • spożywanie czerwonego mięsa,
  • dieta uboga w błonnik,
  • palenie papierosów,
  • picie alkoholu,
  • brak lub mała aktywność fizyczna,
  • wrzodziejące zapalenie jelita grubego i choroba Leśniowskiego-Crohna,
  • skłonność do przewlekłych zaparć.

Rak okrężnicy najczęściej diagnozowany jest w krajach rozwiniętych, głównie w krajach Ameryki Północnej i Unii Europejskiej. W krajach Azji oraz Afryki rak okrężnicy diagnozowany jest o wiele rzadziej.

Rak okrężnicy- objawy

Podobnie jak w przypadku innych nowotworów objawy raka okrężnicy zależą przede wszystkim od lokalizacji zaawansowania nowotworu. Jelito grube jest narządem rurowym o dość rozciągliwych ścianach, dlatego między innymi wzrost guza w jego obrębie może przez bardzo długi czas nie dawać żadnych jednoznacznych objawów. Czujność chorego powinny przede wszystkim wzbudzić objawy takie jak krew w stolcu oraz zauważalna zmiana rytmu wypróżnień. Niestety, w niektórych przypadkach krew nie jest widoczna na papierze toaletowym czy bieliźnie – dlatego ważne jest wykonywanie badania przesiewowego w postaci oznaczania krwi utajonej w kale (test jest dostępny w laboratoriach oraz w postaci zestawu do samodzielnego przeprowadzenia w domu).

Jelito grube ma około 1,5 metra długości dlatego między innymi, objawy raka okrężnicy różnią się w zależności od położenia guza:

  • rak w prawej połowie okrężnicy zwykle daje objaw tępego bólu w okolicy podbrzusza po stronie prawej, który przypomina zapalenie wyrostka robaczkowego; stolce robią się ciemne z powodu obecności krwi; w niektórych przypadkach można wyczuć guz przez powłoki brzuszne;
  • rak w lewej połowie okrężnicy zmienia rytm wypróżnień, oraz konsystencję stolca (stolce zwężone); często występują bolesne parcia z oddawaniem niewielkich ilości stolca lub samej treści płynnej (pseudobiegunki); w stolcu może być widoczna krew; w niektórych przypadkach rozwija się niedrożność jelita, która może doprowadzić nawet do śmierci chorego.

Rak okrężnicy uznawany jest za jeden z najgroźniejszych nowotworów. Główną tego przyczyną jest niespecyficzność objawów co przyczynia się do późnej diagnozy choroby. Dlatego zaleca się po skończeniu 45 roku życia wykonać kolonoskopię, którą następnie należy powtarzać co 10 lat.

Rak okrężnicy- leczenie

Raka okrężnicy leczy się poprzez chirurgiczne usunięcie guza. W zależności od położenia, stopnia złośliwości i występowania ewentualny przerzutów, zabieg jest bardziej, albo mniej rozległy. Najczęściej wycina się guza z marginesem zdrowych tkanek i najbliższe węzły chłonne. Można wykonać resekcję odcinkową lub usunąć całe jelito grube, jeśli w przypadku jednocześnie występują dwa ogniska raka w różnych częściach okrężnicy.

Zdarza się, że raka okrężnicy nie można operować od razu, zwłaszcza gdy nacieka on na inne narządy. Pacjent jest w takich sytuacjach poddawany przedoperacyjnej chemioterapii, która ma zmniejszyć nacieki. 

Rokowania przy raku okrężnicy zależą przede wszystkim od zaawansowania choroby. Średnie 5-letnie przeżycie po chemioterapii oraz operacji wynosi około 40%, co wynika przede wszystkim z późnego rozpoznania nowotworu. W przypadku wczesnego rozpoznania przeżywalność wzrasta aż do 90%.