Rak odbytu- jak rozpoznać? jakie są przyczyny i sposoby leczenia

Napisano przez

Na raka odbytu najczęściej chorują osoby po 60 roku życia. Szacuje się, że rak odbytu stanowi 1-3% wszystkich nowotworów złośliwych zlokalizowanych w jelicie grubym. Jego objawy bardzo często są lekceważone i błędnie mylone z hemoroidami. Dowiedź się na jakie objawy należy zwrócić uwagę. Rak odbytu- jak rozpoznać? jakie są przyczyny i sposoby leczenia.

Rak odbytu- przyczyny

Rak odbytu stanowi blisko 2% przypadków nowotworów lokalizujących się w obrębie przewodu pokarmowego. Najczęściej diagnozowany jest u osób powyżej 60 roku życia. Ryzyko zachorowania szczególnie wzrasta w przypadku osób, którzy nałogowo palą papierosy lub często odbywają stosunki analne z dużą liczbą partnerów. Ryzyko wystąpienia raka odbytu wzrasta również w następujących sytuacjach:

  • infekcja wirusem HPV 6, 16, 18 (HPV – wirus brodawczaka ludzkiego; może być on przyczyną powstania zmian przednowotworowych w obrębie nabłonka płaskiego odbytu, tzw. ASIL, które mogą przekształcić się w raka inwazyjnego)
  • brodawki narządów płciowych
  • liczni partnerzy seksualni
  • analne stosunki płciowe
  • rak lub dysplazja szyjki macicy
  • choroba przenoszona drogą płciową w wywiadzie
  • choroba Bowena (odmiana raka przedinwazyjnego – in situ, który lokalizuje się w nabłonku i nie nacieka głębszych struktur tkankowych; w przypadku raka in situ istnieje ryzyko jego progresji do postaci inwazyjnej – naciekającej)
  • leukoplakia (rogowacenie białe)
  • infekcja HIV (ludzki wirus upośledzenia odporności)
  • przewlekła immunosupresja (pacjenci po przeszczepach, długotrwała steroidoterapia)
  • przewlekłe procesy zapalne toczące się w okolicy odbytu (żylaki odbytu, szczeliny, przetoki)
  • mutacje genetyczne w obrębie chromosomów 3 i 11.

Rak odbytu- objawy

Objawy raka odbytu pojawiają się w większości przypadków dopiero w późnym stadium choroby i nie są specyficzne dla nowotworu. Zależą przede wszystkim od zaawansowania zmiany oraz jej dokładnego umiejscowienia. 

Najbardziej charakterystyczne objawy raka odbytu:

  • krwawienie z odbytu,’
  • krew w stolcu,
  • świąd w okolicy odbytu,
  • ból i uczucie przeszkadzania w pozycji siedzącej,
  • widoczny lub wyczuwalny wrzodziejący guz,
  • zmiana rytmu wypróżnień,
  • częste oddawanie luźnego stolca,
  • nietrzymanie kału,
  • wydzielina śluzowa z odbytu.

Niestety, ale rak odbytu często przez chorych mylony jest z hemoroidami. Z tego względu pacjenci bardzo często przez długie miesiące lekceważą objawy, które się u nich pojawiają, co znacząco opóźnia postawienie prawidłowej diagnozy. Niekiedy pierwszym objawem może być wyczucie przez pacjenta powiększonych, twardych węzłów chłonnych pachwin, co świadczy o obecności już przerzutów i znacznym zaawansowaniu choroby.

Rak odbytu-leczenie

Podstawą rozpoznania raka odbytu są:

  • badanie per rectum (u kobiet również per vaginam),
  • wykonanie anoskopii z pobraniem wycinków badanie endoskopowe całego jelita grubego,
  • transrektoralne badanie ultrasonograficzne,
  • badanie rezonansem magnetycznym w celu oceny zaawansowania miejscowego.

Najskuteczniejszym sposobem leczenia raka odbytu jest operacja polegająca na miejscowym wycięciu odbytu, resekcji przedniej z pozostawieniem zwieraczy albo wycięciu brzuszno-kroczowym i wytworzeniu sztucznego odbytu. Wybór metody jest uzależniony między innymi od wieku i stanu chorego, stadium choroby oraz rozmiaru guza, jego odległości od brzegu odbytu oraz głębokości naciekania. Po operacji leczenie z reguły uzupełnia się o chemioterapię.