Nietrzymanie moczu- przyczyny, objawy i leczenie

Napisano przez

Chociaż problem z nietrzymaniem moczu( NTM) może dotyczyć obojga płci to w przeważnie skarżą się na niego kobiety. Według szacunków nawet co 8 kobieta w wieku do 39 lat i co druga po menopauzie może skarżyć się na tą dolegliwość. Dla zdecydowanej większości jest to problem niezmiernie wstydliwy, co sprawia, że nawet 2/3 kobiet nigdy nie konsultowało go z lekarzem. A szkoda bo istnieją skuteczne sposoby, które pozwalają pozbyć się lub złagodzić dokuczliwe objawy. Dowiedź się jakie są przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia nietrzymania moczu. Nietrzymanie moczu- przyczyny, objawy i leczenie.

Nietrzymanie moczu- Rodzaje oraz przyczyny

Inkontynencja czyli inaczej nietrzymanie moczu to objaw, definiowane jest jako niekontrolowane wydalanie moczu. Rodzaje NTM możemy wyróżnić na podstawie konkretnych objawów, które warto obserwować podczas każdego z epizodów nietrzymania moczu. Istnieją cztery sklasyfikowane rodzaje nietrzymania moczu:

  • wysiłkowe nietrzymanie moczu- Ten rodzaj nietrzymania moczu związany jest z wzrostem ciśnienia w jamie brzusznej, który wywołany może być przez wysiłek fizyczny, kaszel, śmiech bądź kichanie. Co ważne, podczas gubienia moczu nie odczuwa się parcia na pęcherz, co jest spowodowane nieprawidłowym mechanizmem zamknięcia cewki. Wysiłkowe nietrzymanie moczu w zdecydowanej większości przypadków występuje u kobiet.
  • naglące nietrzymanie moczu-  Ten rodzaj nietrzymania moczu wiąże się z nadmierną aktywnością mięśni pęcherza. Mięśnie kurczą się zbyt nagle i zbyt wcześnie, przed otrzymaniem właściwego sygnału z mózgu. Rezultatem jest nagła, intensywna i bardzo silna potrzeba natychmiastowego oddania moczu, która kończy się wypływem moczu w ciągu kilku sekund. 
  • nietrzymanie moczu z przepełnienia- Jest spowodowane przeszkodą w odpływie moczu z pęcherza, który jest wypełniony i bardzo rozciągnięty, a mocz stale lub okresowo bezwiednie z niego wycieka. Ten typ nietrzymania moczu najczęściej występuje u mężczyzn z powiększonym gruczołem krokowym.
  • mieszane nietrzymanie moczu- Według statystyk jest to najczęstsza postać tego problemu. Mówimy o nim, gdy pojawiają się objawy nietrzymania związane zarówno z wysiłkiem, jak i naglącym charakterem potrzeby oddania moczu.

Przyczyny nietrzymania moczu

Problem z nietrzymaniem moczu może mieć wiele przyczyn. Najczęstszą są zaburzenia funkcjonowania któregoś z elementów dróg moczowych. Jeśli układ moczowy funkcjonuje prawidłowo, mocz produkowany w nerkach stopniowo trafia do pęcherza moczowego. Nie wypływa z niego bezwiednie dzięki mięśniom dna miednicy, które znajdują się wokół cewki moczowej. Kiedy pęcherz moczowy jest wypełniony to odczuwamy potrzebę oddania moczu. Wówczas mięśnie dna miednicy ulegają rozluźnieniu, natomiast pęcherz moczowy kurcząc się, umożliwia odpłynięcie moczu. Na pojawienie się tej dolegliwości mają wpływ takie czynniki jak:

  •     przebyte ciąże i porody siłami natury;
  •     nadwaga lub otyłość;
  •     cukrzyca;
  •     predyspozycje genetyczne;
  •     zaawansowany wiek;
  •     choroby neurologiczne np. choroba Parkinsona.

Nietrzymanie moczu- Leczenie

Rodzaj wybranej metody leczenia nietrzymania moczu zależy głównie od typu i przyczyny oraz nasilenia dolegliwości. Zawsze najlepiej jest leczenie rozpocząć od usunięcia przyczyny (np. leczyć zapalenie pęcherza moczowego, odstawić leki oraz substancje działające moczopędnie, leczyć chorobę gruczołu krokowego).

Niezależnie od typu nietrzymania moczu lekarze zalecają zmianę swojego stylu życia:

  • zaprzestanie spożycia alkoholu i kofeiny
  • zmniejszenie masy ciała w przypadku nadwagi i otyłości
  • ograniczenie spożycia płynów w sytuacjach, gdy chcesz uniknąć lub ograniczyć problemy z wypływem moczu (np. przed spotkaniem towarzyskim, na noc, itp.).

Farmakologiczne leczenie nietrzymania moczu

Tą metodę leczenia stosuje się przede wszystkim przy naglącym nietrzymaniu moczu. Podstawą leczenia farmakologicznego w przypadku są leki antycholinergiczne, między innymi Oksybutynina, Tolterodyna, Darifenacyna i Solifenacyna. Nie powodują one całkowitego wyleczenia, a jedynie zmniejszenie nasilenia dolegliwości. Dlatego muszą być używane ciągle bądź okresowo, w zależności od wskazań lekarza. 

Operacyjne leczenie nietrzymania moczu

Podobnie jak w przypadku farmakologicznego leczenia i przy tej metodzie ważny jest rodzaj oraz stopień nasilenia się objawów. Do operacji kwalifikuje się przede wszystkim:

  • Kobiety z wysiłkowym nietrzymaniem moczu o dużym nasileniu (gubienie moczu występuje podczas chodzenia czy zmieniania pozycji, bez wysiłku)
  • Kobiety z wysiłkowym i mieszanym nietrzymaniem moczu, u których nie nastąpiła poprawa po wprowadzeniu leczenia zachowawczego
  • Osoby z nietrzymaniem moczu współtowarzyszącym z chorobami neurologicznymi
  • Osoby z nietrzymaniem moczu z parć naglących, u których nie nastąpiła poprawa po wprowadzeniu leczenia zachowawczego
  • Mężczyźni z wysiłkowym nietrzymaniem moczu po zabiegach prostaty

Do najskuteczniejszych metod chirurgicznego leczenia nietrzymania moczu należą tzw. zabiegi podwieszenia szyi pęcherza moczowego oraz operacje pętlowe.

Ćwiczenie mięśni Kegla

Nietrzymanie moczu może ustąpić przy regularnemu wykonywaniu ćwiczeń mięśni Kegla. Należy jest stosować minimum przez 3 miesiące. Dopiero wówczas można ocenić, czy przyniosły one satysfakcjonujący rezultat Jeśli tak, warto je kontynuować, aby mięśnie znów nie uległy osłabieniu. Można wówczas wykonywać je rzadziej – 1-2 razy dziennie. Zaleca się, aby ćwiczenia mięśni dna miednicy były początkowo prowadzone pod nadzorem specjalisty np. fizjoterapeuty. Ułatwia to opanowanie prawidłowej techniki wykonywania ćwiczeń i angażowania odpowiednich mięśni. Podstawowe ćwiczenia mięśni Kegla to:

  • Napinaj właściwe mięśnie, aby uświadomić sobie, gdzie dokładnie znajdują się mięśnie dna miednicy, można wyobrazić sobie przerwanie oddawania moczu. Mięśnie które wówczas zaciskamy, są właśnie mięśniami Kegla. Pomocne w identyfikacji może być też włożenie palca do pochwy lub w przypadku mężczyzn do odbytu podczas zaciskania mięśni.
  • Nie zaciskaj jednocześnie mięśni brzucha, ani pośladków.
  • Nie wstrzymuj oddechu podczas ćwiczeń.
  • Ćwicz mięśnie Kegla 3 razy dziennie po 5 minut przez okres 3 miesięcy – zaciskaj mięśnie przez kilka sekund, a następnie je rozluźniaj. Początkowo można zacząć nawet od napinania mięśni Kegla  przez 3-4 sekundy. Stopniowo można wydłużać ten czas do 10 sekund.