Dieta przy dnie moczanowej- co jeść, a jakich produktów unikać?

Dna moczanowa to przewlekła choroba metaboliczna powodująca zapalenie stawów i bolesne zniekształcenia, najczęściej palucha( dużego palca u stopy). Podstawą leczenia dny moczanowej stanowi farmakologia oraz zmiana nawyków żywieniowych i wprowadzenie diety niskopurynowej. Podpowiadamy, co można jeść przy dnie moczanowej, a czego koniecznie należy unikać. Dieta przy dnie moczanowej- co jeść, a jakich produktów unikać?

Dna moczanowa- czym jest?

Dna moczanowa (inaczej artretyzm, skaza moczanowa, podagra) jest schorzeniem, którego powodem jest zbyt wysokie stężenie kwasu moczowego we krwi. Dla kobiet przyjęty maksymalny poziom kwasu moczowego na poziomie 4,0-4,5 mg/dl, w przypadku mężczyzn jest to natomiast 5,2 mg/dl. O hiperurykemii (zwiększone stężenie kwasu moczowego) we krwi mówi się, gdy jego stężenie przekroczyło 7,0 mg/dl. Moczan sodu ulega krystalizacji w płynie stawowym, a odkładające się w tkankach złogi powodują dolegliwości bólowe, obrzęk, zaczerwienienie i tkliwość. W fazie zaostrzenia choroby obserwuje się podwyższenie temperatury wywołane stanem zapalnym. Jak w przypadku innych chorób metabolicznych dieta przy dnie moczanowej odgrywa ważną rolę. 

Według szacunków na dnę moczanową cierpi około 2% populacji w Europie. Na przestrzeni następnych kilku lat, zauważalny będzie najpewniej znaczący wzrost zapadalności dnę moczanową. Wynika to zarówno z postępującego starzenia się Europejskiej populacji, jak i coraz częstszego występowania chorób metabolicznych (np. nadciśnienia tętniczego i cukrzycy). Dna moczanowa dotyczy głównie mężczyzn w średnim i starszym wieku, u których jest to najczęstsza postać zapalenia stawów (dotyka 7% mężczyzn po 65. rż.). Rzadziej chorują kobiety, u których choroba rozwija się prawie wyłącznie po menopauzie. Dna moczanowa najczęściej obejmuje palce u stóp dlatego nazywana jest najczęściej podagrą. Należy jednak pamiętać, że odkładanie się kryształków moczanu sodu może dotyczyć każdego stawu w organizmie. W sytuacji kiedy choroba obejmuje stan kolanowy to nazywamy ją gonagra, a  a jeśli w stawie ręki chiragra,

 Warto zwrócić uwagę, że wysokie stężenie kwasu moczowego we krwi nie jest jeszcze jednoznaczne z dną moczanową. Chorobę stwierdza się dopiero wtedy, gdy nadmiar kwasu moczowego zapoczątkowuje łańcuch reakcji zapalnych w organizmie, prowadząc do uszkodzenia stawów i innych struktur układu ruchowego.

Dieta przy dnie moczanowej

W leczeniu oraz zapobieganiu atakom dny moczanowej stosowana jest dieta niskopurynowa. Ma ona na celu przede wszystkim obniżenie stężenia kwasu moczowego we krwi.

Produkty spożywcze można podzielić na 3 grupy:

  • produkty, z których powstają małe ilości kwasu moczowego: warzywa (np. bakłażany, papryka, cykoria, kapusta, roszponka, ogórki, marchew, kalarepa, sałata, rzodkiewki, buraki, ziemniaki, pomidory, cukinie, kalafior, seler, szparagi, cebula), owoce (np. jabłka, gruszki, wiśnie, ananas, kiwi, czereśnie, śliwki, truskawki, pomarańcze, banany), przetwory zbożowe (pieczywo razowe, pszenne), ryż, kasze, makarony, mleko i przetwory mleczne, jaja oraz orzechy,
  • spożywcze produkty, z których powstają średnie ilości kwasu moczowego: wędliny, kiełbasy, parówki, warzywa strączkowe (np. groszek zielony, ciecierzyca, soja, fasola), mięsa (np. wołowina, jagnięcina, wieprzowina, drób, dziczyzna), dorsz, sandacz, mintaj, szpinak, grzyby, czekolada, kukurydza,
  • produkty, z których powstają duże ilości kwasu moczowego: podroby (np. wątróbki, serca, nerki, ozorki), ryby i przetwory rybne (np. szproty, śledzie, sardynki, tuńczyk, łosoś wędzony, karp ze skórą, makrela wędzona), owoce morza, galarety mięsne, mocne wywary z mięs, konserwy, ikra, alkohol, kawa i herbata.

Artykuły spożywcze z 3 grupy całkowicie powinny zostać wyeliminowane z jadłospisu, ponieważ znacząco zwiększają stężenie kwasu moczowego we krwi. Produkty z 2 grupy najlepiej jest ograniczyć do minimum. Natomiast produkty z grupy 1 można jeść bez ograniczeń, ponieważ praktycznie nie zwiększają poziomu kwasu moczowego. Oprócz tego co się spożywa ważne jest również jak to się robi. Przy dnie moczanowej jadłospis powinien składać się z minimum 4-5 posiłków dziennie, z czego ten ostatni powinien odbyć się minimum 3 godziny przed snem. Należy odpowiednio nawadniać swój organizm, gdyż kwas moczowy w większości wydalany jest przez nerki. Osoby chore na dnę moczową powinny wypijać nawet 3 litry mineralnej wody dziennie.